- Pomysł narodził się na początku lat 90., kiedy Muzeum Wsi Opolskiej postanowiło zorganizować pierwszy konkurs plastyki obrzędowej. Do tej pory odbyły się 33. edycje – informuje Bogdan Jasiński, pracownik muzeum w Bierkowicach. - Na początku współpracowaliśmy z Ligą Kobiet Polskich. Później muzeum przejęło organizację, a obecnie współorganizatorem jest opolski oddział Stowarzyszenia Twórców Ludowych.
Jak podkreśla Bogdan Jasiński, idea konkursu jest mocno osadzona w tradycji Śląska Opolskiego. Zarówno kroszonki, jak i pisanki, są typowe dla regionu i dlategom trafiły na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
- Różnica między nimi, oprócz techniki wykonywania, jest taka, że pisanki są oparte na wzornictwie wołyńskim i huculskim. Natomiast kroszonki są typowo opolskie – tłumaczy Bogdan Jasiński. – Ten sposób zdobienia jaj jest najpopularniejszym artefaktem kulturowym na naszym terenie. Jest bardzo wiele osób, które zajmuje się kroszonkarstwem. Może nawet koło tysiąca.
W sobotę (2 marca) do muzeum zjechali twórcy ludowi z całej Opolszczyzny, by pokazać swój kunszt.
- Zajmuję się kroszonką, czyli wydrapuję wzór na jajku. Ozdabiam je opolskim wzorem, którego podstawą są kwiaty, kwiaty i jeszcze raz kwiaty – mówi Gizela Hyla z Opola. – Kroszonkarstwo to moja tradycja rodzinna, a pasja zaczęła się w dzieciństwie. Babcia, mama, wszystkie pokolenia, które pamiętam, robiły kroszonki. Tuż przed Wielkanocą, po sprzątaniu, „robiliśmy jajka”. Oczywiście, była rywalizacja, czyja najpiękniejsza. Lata zleciały, a ja dalej to kultywuję, przekazuję komu mogę, bo w tym jest radość.
Z kolei w pisankach specjalizują się siostry Jadwiga Chromik z Kluczborka i Wiesława Grzybowska z Opola.
- Pisanka polega na tym, że trzeba nanieść na skorupkę wosk, to tak zwana technika batikowa. Narzędzia są różne. Może być zwykła szpilka, może być szpilka z kolorowym łebkiem albo tzw. „kiska”, która tworzy linię ciągłą. My używamy szpilki – mówią panie Jadwiga Chromik i Wiesława Grzybowska. - Żeby powstała pisanka, jajko po nałożeniu każdego kolejnego wzoru jest barwione innym kolorem. Na końcu rozgrzaną szmatką ściągamy wosk i gotowe.
Konkurs dowiódł, że robienie kroszonek i pisanek to nie tylko zajęcie dla pań.
- To stereotyp. Zastanawiam się, jakie jest jego źródło? Może stąd, że współczesny mężczyzna to musi być taki macho. Ale tak naprawdę dużo mężczyzn robi kroszonki. Ja załapałem bakcyla na warsztatach kroszonkarsich, które się odbyły w domu kultury. Poszedłem, spróbowałem i mi się spodobało – opowiada Łukasz Herba z Korfantowa. – Dziś podczas konkursu prezentuję nie kroszonki, nie pisanki, a wytrawianki. Robi się je w ten sposób, że na zabarwionym jajku maluje się wzory wykałaczką moczoną w kwasie, czyli się je wytrawia.
W poniedziałek (4 marca) pisanki i kroszonki oceni jury. Wręczenie nagród planowane jest na 24 marca podczas jarmarku wielkanocnego. Najpiękniejsze kroszonki i pisanki będzie można zobaczyć na wystawie pokonkursowej.
W Muzeum Wsi Opolskiej odbył się 33. Konkurs Plastyki Obrzędowej "Opolskie kroszonki i pisanki 2024".
Strefa Biznesu: Plantatorzy ostrzegają - owoce w tym roku będą droższe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
